قارچ مالاسزیا
قارچ مالاسزیا : همه چیز درباره علت، علائم و درمان
مقدمه
قارچ “مالاسزیا” (Malassezia) یکی از قارچ‌های طبیعی پوست انسان است که به‌طور معمول در سطح پوست زندگی می‌کند. این قارچ معمولاً بی‌ضرر است، اما در شرایط خاص می‌تواند باعث مشکلات پوستی شود. از جمله شایع‌ترین عوارض مرتبط با این قارچ می‌توان به شوره سر، درماتیت سبورئیک و پیتریازیس ورسیکالر اشاره کرد.
مالاسزیا چیست؟
مالاسزیا یک جنس از قارچ‌های لیپوفیلیک است که از چربی‌های موجود روی سطح پوست تغذیه می‌کند. این قارچ بخشی از میکروبیوم طبیعی پوست است و در نواحی غنی از غدد چربی مانند پوست سر، صورت، گردن و پشت بیشتر یافت می‌شود. در مجموع، 14 گونه مختلف مالاسزیا شناسایی شده‌اند که برخی از آن‌ها بیشتر مستعد ایجاد مشکلات پوستی هستند.
دلایل رشد بیش از حد مالاسزیا
رشد بیش از حد این قارچ می‌تواند باعث ایجاد یا تشدید مشکلات پوستی شود. عوامل زیر می‌توانند در این رشد نقش داشته باشند:
- پوست چرب: تولید زیاد سبوم (چربی پوست) محیط مناسبی برای تکثیر مالاسزیا فراهم می‌کند.
- سیستم ایمنی ضعیف: افراد با ضعف ایمنی ممکن است بیشتر در معرض عوارض مالاسزیا باشند.
- تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی می‌توانند تولید چربی پوست را افزایش داده و محیط رشد قارچ را تسهیل کنند.
- رطوبت و گرما: شرایط مرطوب و گرم باعث افزایش رشد این قارچ می‌شود.
علائم مرتبط با مالاسزیا
رشد بیش از حد مالاسزیا می‌تواند منجر به مشکلات زیر شود:
1. شوره سر و درماتیت سبورئیک:
- خارش پوست سر.
- پوسته‌پوسته شدن و التهاب در نواحی پرچرب مانند پوست سر، ابروها و پشت گوش.
2. پیتریازیس ورسیکالر:
- لکه‌های بی‌رنگ یا پررنگ روی پوست، به‌ویژه در نواحی گرم و مرطوب مانند سینه و پشت.
- این لکه‌ها ممکن است با آفتاب‌سوختگی بیشتر نمایان شوند.
3. فولیکولیت مالاسزیا:
- ایجاد جوش‌های قرمز یا سفید در اطراف فولیکول‌های مو.
- این مشکل بیشتر در نواحی مانند پشت، سینه و گردن دیده می‌شود.
تشخیص قارچ مالاسزیا
برای تشخیص مشکلات مرتبط با مالاسزیا، پزشک متخصص پوست معمولاً از روش‌های زیر استفاده می‌کند:
- معاینه بالینی: مشاهده علائم ظاهری و نواحی درگیر.
- نمونه‌برداری از پوست: نمونه‌ای از پوست برای بررسی قارچ زیر میکروسکوپ برداشته می‌شود.
- نور UV (لامپ وود): این قارچ زیر نور UV به رنگ زرد یا سبز فلورسنت دیده می‌شود.
درمان مشکلات مرتبط با مالاسزیا
برای کنترل رشد قارچ مالاسزیا و درمان مشکلات مرتبط با آن، روش‌های درمانی زیر معمولاً استفاده می‌شود:
1. شامپوهای ضد قارچ:
- حاوی مواد فعال مانند کتوکونازول، سلنیوم سولفید یا زینک پریتیون.
- این شامپوها برای درمان شوره سر و درماتیت سبورئیک استفاده می‌شوند.
2. داروهای موضعی:
- کرم‌ها یا ژل‌های حاوی کتوکونازول، کلوتریمازول یا مایکونازول برای کاهش رشد قارچ استفاده می‌شوند.
3. داروهای خوراکی:
- در موارد شدید، پزشک ممکن است داروهای ضد قارچ خوراکی مانند ایترکونازول یا فلوکونازول تجویز کند.
4. پیشگیری و مراقبت‌های خانگی:
- شستشوی منظم نواحی چرب با شوینده‌های مناسب.
- اجتناب از استفاده از محصولات روغنی روی پوست.
- پوشیدن لباس‌های سبک و قابل تنفس در هوای گرم و مرطوب.
پیشگیری از عود مشکلات مرتبط با مالاسزیا
برای جلوگیری از بروز مجدد مشکلات:
- استفاده منظم از شامپوهای ضد قارچ به‌عنوان پیشگیری.
- رعایت بهداشت پوست و کاهش تولید چربی اضافی.
- مدیریت استرس و داشتن رژیم غذایی سالم.
نتیجه‌گیری
قارچ مالاسزیا بخشی طبیعی از میکروبیوم پوست است، اما در صورت رشد بیش از حد می‌تواند مشکلات پوستی مختلفی ایجاد کند. شناسایی به‌موقع و درمان مناسب نقش مهمی در کنترل این مشکلات دارد. اگر علائمی مرتبط با این قارچ دارید، مراجعه به پزشک متخصص پوست توصیه می‌شود تا با تشخیص دقیق و درمان مناسب از مشکلات پوستی جلوگیری شود.
- مقاله: “همه چیز در مورد قارچ مالاسزیا”
- منبع: آزمایشگاه پارسه
- لینک: https://www.parsehlab.com/malassezia-furfur/
- خلاصه: این مقاله به بررسی جامع قارچ مالاسزیا فورفور، نقش آن در ایجاد شوره سر و درماتیت سبورئیک می‌پردازد.
- مقاله: “مالاسزیا فولیکولیت: علل، علائم و درمان”
- منبع: بیمارستان‌های Medicover
- لینک: https://www.medicoverhospitals.in/fa/diseases/malassezia-folliculitis/
- خلاصه: این مقاله به توضیح فولیکولیت مالاسزیا، علل، علائم و روش‌های درمان آن می‌پردازد.
- مقاله: “ارزیابی اثر داروهای ضد قارچی کتوکونازول و فلوکونازول روی گونه‌های مالاسزیا”
- منبع: مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران
- لینک: https://jmums.mazums.ac.ir/article-1-533-fa.html
- خلاصه: این مطالعه حساسیت دارویی گونه‌های مختلف مالاسزیا به داروهای ضد قارچی کتوکونازول و فلوکونازول را بررسی می‌کند.
- مقاله: “بررسی اثر ضد قارچی عصاره برگ درخت گردو بر مالاسزیا فورفور”
- منبع: مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان
- لینک: https://sjku.muk.ac.ir/article-1-1699-fa.html
- خلاصه: این تحقیق به بررسی اثرات ضد قارچی عصاره برگ درخت گردو بر روی مالاسزیا فورفور، عامل بیماری پیتیریازیس ورسیکالر، می‌پردازد.
- مقاله: “مالاسزیا = malassezia”
- منبع: وب‌سایت احسان حسنانی
- لینک: https://hosnani.com/vocabulary-malassezia.php
- خلاصه: این مقاله به توضیح نقش مالاسزیا در بروز شوره سر و درماتیت سبورئیک می‌پردازد.
- مقاله: “آکنه قارچی: علت، درمان، پیشگیری و معرفی محصولات مناسب”
- منبع: وب‌سایت SKINMAG
- لینک: https://skinmag.ir/fungal-acne/
- خلاصه: این مقاله به بررسی آکنه قارچی یا مالاسزیا فولیکولیت، علل، درمان و روش‌های پیشگیری از آن می‌پردازد.
